Αρετή: Όταν κάποιος θεωρεί όλους τούς ανθρώπους καλούς, αυτός είναι καθαρός στήν καρδιά.
Αυτό τονίζει καί η Αγία Γραφή, συμβουλεύοντας τούς ανθρώπους νά θεωρούν τούς άλλους ανώτερους από τόν εαυτό τους.
Καί ο προφήτης Αββακούμ λέει ότι «τό καλό καί αγαθό μάτι δέν βλέπει ποτέ πονηρά». Χρειάζεται μεγάλος αγώνας γιά νά φτάσει κανείς στήν πρώτη αθωότητα, όπως βγήκαμε από τά χέρια τού Δημιουργού. Πρέπει νά γίνει κανείς σάν τό νήπιο πού τό χαρακτηρίζει η απλότητα καί η ακακία.
Μπορεί όμως ο άνθρωπος νά φτάσει σ αυτό τό μέτρο τής αρετής; Υπήρξαν άνθρωποι πού έφτασαν πολύ ψηλά στήν αρετή, όπως ο αββάς Σισώης καί τόσοι άλλοι πού νεκρώθηκαν γιά τόν κόσμο, σάν τά βρέφη πού τά μεταφέρεις από τόν ένα τόπο στόν άλλο, χωρίς νά καταλαβαίνουν τίποτε.
Όποιος θέλει νά προκόψει στήν αρετή, πρέπει νά κλαίει γιά τίς αμαρτίες του καί νά παρακαλεί τόν Θεό νύχτα καί μέρα νά τόν συγχωρήσει. Η αρετή θέλει καθημερινή άσκηση.
Άν δέν νεκρωθεί κανείς γιά τήν αμαρτία καί όλα όσα σχετίζονται μ αυτήν, πάντα θά μένει πίσω πνευματικά καί δέν θά αισθάνεται ποτέ ικανοποιημένος. Πένθος, δάκρυα, προσευχές, μελέτη τών θείων Γραφών καί ελεημοσύνες πρέπει νά είναι η καθημερινή τροφή τής ψυχής.
Οι άγιοι έφτασαν σέ ύψη αρετής γιατί έκαναν καθημερινό καί ασταμάτητο αγώνα γιά τήν αποκτησή της. Άν κι εμείς δέν κλάψουμε ειλικρινά γιά τίς αμαρτίες μας καί δέν αγωνιστούμε, ο Θεός θά μάς αποστραφεί καί η ψυχή μας θά μείνει φτωχή σέ αρετές.
Τά πάθη έχουν ρίξει βαθειές ρίζες μέσα στήν ψυχή μας καί δέν ξεριζώνονται εύκολα. Άς παρακαλέσουμε τόν Κύριο νά μάς βοηθήσει στόν αγώνα μας αυτό, γιατί μόνοι μας δέν πρόκειται νά κάνουμε τίποτε.
Ο Κύριος είπε: «Μακάριοι οι καθαροί τή καρδία», γιατί αυτοί θά δούν τόν Θεό. Καί τά μάτια πού θά δούν τόν Θεό πρέπει νά είναι καθαρισμένα μέ τά δάκρυα τής μετανοίας. Η καθαρότητα τής ψυχής καί τό πένθος είναι ενωμένα. Γι αυτό είπε ο Κύριος καί τόν άλλο μακαρισμό: «Μακάριοι οι πενθούντες, ότι αυτοί παρακληθήσονται». Από τό πένθος η ψυχή φτάνει στήν καθαρότητα.
Μεγάλο πράγμα η παράκληση, η παρηγοριά από τόν Κύριο. Μάς ξεκουράζει περισσότερο από τή μάνα μας καί από τόν πατέρα μας καί από κάθε αγαπητό πρόσωπο πού έχουμε στή ζωή αυτή.
Η άσκηση τής αρετής είναι δύσκολη. Μή ξεχνάμε όμως εκείνους πού νύχτα καί μέρα παρακαλούν τόν Θεό νά τούς καθαρίσει από τά πάθη καί νά τούς δώσει τό χάρισμα τών δακρύων, μέ τά οποία εξαγνίζεται η ψυχή. Τά πάθη δέν μπορούν νά επαναστατήσουν εναντίον τής ψυχής όταν αυτή είναι ενωμένη μέ τόν Θεό.
Αλλά γιά νά κατορθωθεί αυτό χρειάζεται καθημερινός αγώνας εναντίον όλων τών προσβολών πού έρχονται από τόν εαυτό μας, από τόν διάβολο καί από τόν κόσμο. Ο αγωνιστής τής αρετής δέν πρέπει νά ξεχνάει, ότι στόν κόσμο αυτό είναι πρόσκαιρος καί μιά μέρα θά φύγει οπωσδήποτε καί θά δώσει λόγο γιά τίς πράξεις του στόν δικαιοκρίτη Θεό.
Οι μεγάλοι Πατέρες τής Εκκλησίας έφτασαν σέ μεγάλα καί υψηλά μέτρα αρετής μέ τήν καθημερινή άσκηση. Λίγο ν αφήσουμε τόν εαυτό μας χωρίς πνευματική τροφοδοσία, αυτό γρήγορα τό εκμεταλλεύεται ο διάβολος καί κάνει τή δουλειά του, δηλαδή τή φθορά τής ψυχής μας.
Άν ξεπεράσουμε τά ψεύτικα καί μάταια πράγματα τού κόσμου, γρήγορα ο Θεός θά μάς ανοίξει τόν δρόμο γιά τήν απόλαυση τών πνευματικών αγαθών. Καί όταν φτάσει κανείς σ αυτή τήν κατάσταση, θά θαυμάζει τή μεγαλωσύνη τού Θεού πού χαρίζει τόσες δωρεές στόν καλό αγωνιστή καί θά φωνάζει από τά βάθη τής ψυχής του: «Ώ βάθος πλούτου καί σοφίας καί γνώσεως Θεού»!
Θαυμάζει κανείς τή σοφία καί τήν αγάπη τού Θεού. Μάς χάρισε τόν κόσμο αυτό, κι εμείς αντί νά τόν χαρούμε αληθινά, πέσαμε στήν αμαρτία, ξεχάσαμε τόν Θεό. Αυτός όμως πάλι μάς σήκωσε, ανοίγοντας καινούργιο δρόμο μέ τήν Ανάσταση Του. Όλα αυτά πρέπει νά μάς δημιουργούν ενθουσιασμό καί ν αγωνιζόμαστε περισσότερο κατά τών παθών μας, τά οποία αντιστρατεύονται τήν ψυχή μας.
Άν σκεπτόμαστε τί μάς έχει ετοιμάσει ο Θεός, τά πάντα θά τά βλέπαμε σάν «σκύβαλα»,δηλαδή σκουπίδια, προκειμένου νά κληρονομήσουμε τήν Βασιλεία τών Ουρανών. Όταν ο αγωνιστής τής αρετής δέν θυμάται τόν σκοπό του, δέν κάνει τίποτε. Μοιάζει σάν τόν αθλητή πού τρέχει, χωρίς νά ξέρει πού θά καταλήξει. Η κατάληξη η δική μας δέν είναι στή ζωή αυτή, αλλά στήν άλλη.
Στήν άλλη ζωή, τήν αιώνια καί ατελεύτητη, προσέβλεπαν οι μυριάδες τών αγίων, ασκητών καί μαρτύρων καί έπαιρναν δύναμη στόν αγώνα τους. Καί γι αυτό αψήφισαν τά πάντα, καί διωγμούς καί πείνα καί βασανιστήρια καί τόσα άλλα, γιά νά κερδίσουν τόν Χριστό. Καί τόν κέρδισαν.
Δέν χορταίνει η ψυχή τού ανθρώπου μέ τά ξυλοκέρατα τής αμαρτίας, αλλά μέ τόν ζωντανό καί αιώνιο Λόγο τού Θεού, πού είναι γεμάτος δύναμη ανακαινιστική. Δύναμη πού φωτίζει, ζωογονεί καί καθοδηγεί τήν ψυχή στόν αληθινό προορισμό της. Έτσι ο άνθρωπος γεμίζει αληθινά από πνευματικό πλούτο, καί δοξάζεται ο Θεός.
Αυτό μάς τό είπε ο ίδιος ο Κύριος: «Ούτω λαμψάτω τό φώς υμών έμπροσθεν τών ανθρώπων, όπως ίδωσιν υμών τά καλά έργα καί δοξάσωσι τόν Πατέρα υμών τόν εν τοίς ουρανοίς». Κι εμείς φωτιζόμαστε καί φωτίζουμε καί τούς άλλους ανθρώπους.
Τί μεγάλη τιμή στόν άνθρωπο! Πόσο τόν ανεβάζει ο Θεός μέ τήν αρετή! Η αρετή είναι δυσκολοκατόρθωτη, αλλά μάς ανεβάζει στόν θρόνο τού Θεού. Άς παρακαλούμε λοιπόν καθημερινά τόν Κύριο νά μάς δυναμώνει στόν αγώνα μας, στήν άσκηση τής αρετής.
Από τό βιβλίο: Η άσκηση στή ζωή μας
Βασισμένο στούς Ασκητικούς Λόγους
τού Άββά Ισαάκ τού Σύρου
Εκδόσεις : Ιεράς Μονής Παρακλήτου Ωρωπού Αττικής”
