Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως – Ευαγγέλιο Μαρκ. η΄ 34 – θ΄ 1: Είπεν ο Κύριος όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν, απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν αυτού, και ακολουθείτω μοι.
ος γαρ αν θέλη την ψυχήν αυτού σώσαι, απολέσει αυτήν ος δ᾿ αν απολέση την εαυτού ψυχήν ένεκεν εμού και του ευαγγελίου, ούτος σώσει αυτήν. τι γαρ ωφελήσει άνθρωπον εάν κερδήση τον κόσμον όλον, και ζημιωθή την ψυχήν αυτού;
η τι δώσει άνθρωπος αντάλλαγμα της ψυχής αυτού; ος γαρ εάν επαισχυνθή με και τους εμούς λόγους εν τη γενεά ταύτη τη μοιχαλίδι και αμαρτωλώ, και ο υιός του ανθρώπου επαισχυνθήσεται αυτόν όταν έλθη εν τη δόξη του πατρός αυτού μετά των αγγέλων των αγίων.
Και έλεγεν αυτοίς αμήν λέγω υμίν ότι εισί τινες των ώδε εστηκότων, οίτινες ου μη γεύσωνται θανάτου έως αν ίδωσι την βασιλείαν του Θεού εληλυθυίαν εν δυνάμει.
1. Το φρόνημα της τέλειας αυταπαρνήσεως
Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως. Η ψυχή μας σήμερα πάλλεται από συγκίνηση, καθώς προσκυνούμε τον Τίμιο Σταυρό για να συνεχίσουμε ανανεωμένοι τον ιερό αγώνα της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Ακούσαμε τα λόγια του Αρχηγού της Πίστεώς μας: «Όποιος θέλει να με ακολουθήσει ως μαθητής μου, ας απαρνηθεί τον αμαρτωλό εαυτό του “και αράτω τον σταυρόν αυτού” – ας σηκώσει τον σταυρό του – και ας με ακολουθεί μιμούμενος το παράδειγμά μου».
«Αράτω τον σταυρόν αυτού». Σήμερα όταν λέμε «αυτός σηκώνει σταυρό», εννοούμε ότι περνά δοκιμασία· η όταν λέμε «σηκώνει τον σταυρό του», εννοούμε ότι αντιμετωπίζει με πίστη και υπομονή τη δοκιμασία που επέτρεψε ο Θεός στη ζωή του.
Ο λόγος όμως του Κυρίου «αράτω τον σταυρόν αυτού» έχει άλλη σημασία. Σημαίνει: ας σηκώνει τον σταυρό με τον οποίο θα εκτελεσθεί.
Διότι οι κατάδικοι ήταν υποχρεωμένοι να κουβαλούν τον σταυρό στον οποίο θα σταυρώνονταν μέχρι τον τόπο της εκτελέσεως.
Ο σταυρός από αρχαιοτάτων χρόνων ήταν όργανο φρικτής καταδίκης, το σκληρότερο είδος θανατικής εκτελέσεως.
Λέει λοιπόν ο Κύριος: Όποιος θέλει να γίνει μαθητής μου, ας απαρνηθεί τον αμαρτωλό εαυτό του σε τέλειο βαθμό, ας είναι αποφασισμένος να υποστεί κάθε θυσία, ακόμη και τον πιο βασανιστικό θάνατο, τον σταυρικό.
Αυτό είναι το φρόνημα του αληθινού μαθητή του Κυρίου.
Δηλαδή είμαστε μαθητές του Κυρίου, όταν η καρδιά μας λέει: «Θέλω να καθαρισθώ από την αμαρτία, ο,τι κι αν μου κοστίσει» ή· «καλύτερα να πεθάνω παρά να αμαρτήσω»! Ο Κύριος να μας αξιώσει να πλησιάζουμε συνεχώς σ᾿ αυτό το φρόνημα.
2. Πόθος για ζωή
Αλλά γιατί ο Κύριος είναι τόσο απόλυτος; Μας το εξηγεί αμέσως παρακάτω: «Τι θα ωφελήσει τον άνθρωπο, εάν υποθέσουμε ότι κερδίσει όλο αυτόν τον υλικό κόσμο, αλλά χάσει την ψυχή του, η οποία ως πνευματική και αιώνια είναι ασυγκρίτως ανώτερη από αυτόν;
Η τι θα δώσει ο άνθρωπος ως αντάλλαγμα της ψυχής του για να την εξαγοράσει από την αιώνια απώλεια;».
Με άλλα λόγια, η αληθινή ευτυχία του ανθρώπου έγκειται στη σωτηρία της ψυχής του. Η ψυχή σώζεται όταν είναι ενωμένη με τον Θεό.
Αυτό που την χωρίζει από τον Θεό είναι η αμαρτία. Στην παρούσα σύντομη ζωή ο άνθρωπος διαλέγει αν θα ζήσει κατά το θέλημα του Θεού η κατά το δικό του εγωιστικό θέλημα.
Επίγεια δόξα, πλούτος και ηδονή: Αυτά επιδιώκει και θεοποιεί ο άνθρωπος της αμαρτίας. Αλλά όλα αυτά είναι πρόσκαιρα, και η απόλαυσή τους προσωρινή.
Η ψυχή αντίθετα είναι αιώνια, και η ζημία της από την αμαρτία έχει αιώνιες συνέπειες.
Και δεν συμφέρει να βλάψουμε την ψυχή μας για χάρη οποιουδήποτε αγαθού αυτού του κόσμου η και όλων μαζί.
Επομένως πρέπει να αγωνιζόμαστε με όλες μας τις δυνάμεις για την κάθαρση της ψυχής μας από την αμαρτία και για τον ολοένα στενότερο σύνδεσμό μας με τον Κύριο. Κι αυτό επιτυγχάνεται με την τέλεια υπακοή μας στο θέλημά Του, με οποιοδήποτε τίμημα.
Γι᾿ αυτή την υπακοή συμφέρει κάθε θυσία. Είναι λοιπόν πολύ λογικό και αληθινό το προσκλητήριο της αυταπαρνήσεως που μας απευθύνει ο Κύριος.
Το φρόνημα της τέλειας αυταπαρνήσεως, που μας ζητά, είναι ουσιαστικά η στέρεη απόφαση και ο ειλικρινής πόθος για την αληθινή ζωή, την αιώνια.
3. Απόφαση ομολογίας
Όποιος θέλει να είναι μαθητής του Κυρίου, αργά η γρήγορα θα βρεθεί στην ανάγκη να διαχωρίσει φανερά τη θέση του από τους κοσμικούς ανθρώπους του περιβάλλοντός του· να ομολογήσει την πίστη του.
Διότι «ο κόσμος όλος εν τω πονηρώ κείται» (Α´ Ιω. ε´ 19). Όλος ο κόσμος, όλοι οι άνθρωποι που είναι μακριά από τον Θεό βρίσκονται κάτω από την εξουσία και την επίδραση του πονηρού πνεύματος.
Ο πιστός βέβαια δεν προκαλεί, δεν κάνει επίδειξη της ευσέβειάς του, αλλά και δεν είναι δυνατόν να κρυφτεί.
Η φανέρωση όμως της ευσεβούς ζωής του συχνά προκαλεί το μίσος του κόσμου, των ανθρώπων που όχι από άγνοια αλλά συνειδητά ακολουθούν τη ζωή της αμαρτίας, διότι αποτελεί έλεγχο της δικής τους ασέβειας.
Μόνο όποιος έχει τέλεια αυταπάρνηση, αυτός, ενδυναμούμενος από τον Κύριο, δεν θα ντραπεί να ομολογήσει Εκείνον και τη διδασκαλία Του με λόγια και με πράξεις στη σύγχρονή του αποστατημένη γενιά των ανθρώπων…
Ο Σταυρός δείχνει τον δρόμο της ακριβούς πνευματικής ζωής, που ακολούθησαν οι άγιοι Μάρτυρες και όλοι οι Άγιοι. Από που αντλούσαν δύναμη και άντεξαν όλοι αυτοί; Από τον Σταυρό. Λοιπόν ας μελετούμε το μυστήριο του Σταυρού.
Ας τον φέρουμε πάντοτε στον λαιμό μας, ας τον σημειώνουμε συχνά με ευλάβεια πάνω στο σώμα μας, για να μας προστατεύει και να μας αγιάζει. Πρωτίστως όμως ας τον έχουμε ως φρόνημα και τρόπο ζωής, για να μας οδηγεί στην αληθινή ζωή, τη Βασιλεία των Ουρανών.
