Θεία Χάρη: * Η μεγαλύτερη δύναμις στην υδρόγειο σφαίρα είναι η Χάρις του Θεού.
Να είμαστε αχόρταγοι για τη θεία Χάρη. Να μη χορταίνουμε.
Όταν έρχεται η θεία Χάρη, θα στεκόμαστε με αυτοσυγκέντρωση, αυτοέλεγχο, προσευχή.
Με τη συνεχή προσπάθεια η κάθε ψυχή, με θέληση αγαθή και με τη χάρη του Θεού, προάγεται και προκόπτει στην αρετή και στην αγιότητα.
*Όποιος αγωνίζεται κατά της αμαρτίας, γράφει τις ωραιότερες σελίδες στο βιβλίο του Θεού. Γιατί όλα γράφονται εκεί.
Όσοι έφυγαν με αρετή, τους έτυχε μεγάλη υποδοχή στον ουρανό.
Μόνιμος υπάλληλος, σου λέει, στο Δημόσιο. Τί είναι αυτό μπροστά στην αιωνιότητα; Έχουμε εξασφαλίσει θέση μονιμότητας Εκεί;
Όλο και να προσθέτουμε ένα κομμάτι στη γέφυρα της αγιότητος που θα μας οδηγήσει στον ουρανό.
*Ο πονηρός ψιθυρίζει την απιστία. Ούτε ένα γιώτα δεν θα παραλειφθεί από όσα είπε ο Κύριος. Υπάρχει κόλαση και Παράδεισος. Και μάλιστα εμείς οι πιστοί θα κριθούμε αυστηρότερα.
*****
Πνευματικά συνεργεία οι Ακολουθίες.
*Η νοερά προσευχή πρέπει να γίνεται ανά πάσαν στιγμή. Δεν έχει σημασία αν είναι εντατική ή αδύνατη. Στο δρόμο, στο αυτοκίνητο πού ξέρει ο καθένας τί κάνεις, αν είσαι προσηλωμένος στο Θεό; Νους, στόμα, καρδιά κύκλο ή νοερά προσευχή. Χάνεται ο λογισμός. Απομονώνεται, εξαφανίζεται.
*Η προσευχή να γίνεται. Έστω και τυπική, που σου ψιθυρίζει ο διάβολος ότι είναι ξηρή και τυπική.
*«Είσελθε εις το ταμιείον σου, όταν προσεύχη, και… αποδώσει σοι εν τω φανερώ». (Ματθ. 6, 6). Να κλείσουμε όχι μόνο την πόρτα του δωματίου μας, όταν θέλουμε να προσευχηθούμε, αλλά να κλείσουμε και τα αυτιά μας και τη σκέψη και όλες τις αισθήσεις του εαυτού μας.
Να τα ξεχάσουμε όλα, να είναι νεκρά τη στιγμή εκείνη και μόνο με το Θεόν τον Άπειρο, τον Ένα, τον Πολυέλεο, τον Πολυεύσπλαγχνο Θεό να μιλούμε. Εκείνη τη στιγμή να ζούμε μόνο τον Θεό. Κατά το σώμα να μη ζούμε. Αυτό ζητά, όταν λέει «κλείσας την θύραν σου»‘ τη θύρα των αισθήσεών μας εννοεί.
Να προσευχώμεθα, να προσευχώμεθα, να προσευχώμεθα. Στην εργασία μας, στο δρόμο, στο αυτοκίνητο, παντού. Το πρωί, όταν ξυπνήσουμε, πρώτα προσευχή, πάντα προσευχή. Την ευχή να λέμε πολλές φορές, στο δρόμο, στο σχολείο, στην εργασία μας. Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με, τον αμαρτωλόν. Τότε νιώθουμε τον εαυτό μας γεμάτο και ο Θεός δίνει πλούσια τη Χάρη Του…
*Η Χάρις του Θεού «η τα ασθενή θεραπεύουσα»12. Όταν εμείς αγωνιζόμαστε για αγνή και καθαρή ζωή, με προσευχή, Εξομολόγηση, θεία Κοινωνία, τότε δίνει πλούσια τη Χάρη Του, που αρδεύει την ψυχή, όπως το νερό ζωογονεί τα πάντα.
Ο αδύναμος άνθρωπος που πέφτει, τρεκλίζει, όσο κι αν τον πολιορκεί η αμαρτία, να αγωνίζεται. Να μην το βάζει κάτω. Να λέει: ο Θεός είναι κοντά μου, μαζί μου. δεν θα μ’ αφήσει…
*»Πνεύμα… περιέργειας και αργολογίας μη μοι δως»13. Βάλαμε ποτέ κανένα βράδυ τον εαυτό μας, αδελφοί μου, στο σκαμνί να τον εξετάσουμε γι’ αυτά τα δύο;
Περιέργεια: Προσπαθούμε να δούμε, ν’ ακούσουμε τί κάνει ο α, πώς κινείται ο β, κ.λπ. Και ύστερα απ’ αυτό σχηματίζονται στο μυαλό μας τόσες άσχημες εικόνες, που δεν μπορούμε να προσευχηθούμε.
Αργολογία: «Παν ρήμα αργόν ο εάν λαλήσωσιν οι άνθρωποι, αποδώσουσι λόγον εν ημέρα κρίσεως» (Ματθ. 12, 36). Η αργολογία συνορεύει με την κατάκριση, με τη συκοφαντία. Λέμε – λέμε, αραδιάζουμε, ψάχνουμε να βρούμε το κουσούρι του καθενός και είμαστε έτοιμοι να εξαπολύσουμε φαρμακερές, καυτές, δαγκωτές κουβέντες εναντίον του.
Από κάθε γωνιά της γης τόσες άσχημες αναθυμιάσεις ανεβαίνουν στο θρόνο Του… Κι όμως ο Θεός αγαπάει, ανέχεται, μακροθυμεί. Με τον πόνο, με τη δοκιμασία επισκέπτεται τους ανθρώπους, και όσοι έχουν καλή διάθεση ομολογούν τα σφάλματά τους ενώπιον του Πνευματικού, χύνουν δάκρυα, γίνονται άλλοι άνθρωποι. αυτοί, που, αν τους γνωρίζαμε λίγα χρόνια πριν, θα τους βομβαρδίζαμε με τα λόγια μας.
*Στα Μοναστήρια αφιερώνουν τη μία ημέρα για τους αρρώστους, την άλλη για τη νεολαία, την άλλη για την κατάσταση που επικρατεί σήμερα. Προσεύχονται και κάνουν κομποσχοίνια…
Ας αφιερώσουμε κι εμείς μία ημέρα την εβδομάδα, την Τετάρτη ή την Παρασκευή. να μη μιλάμε, αλλά να κάνουμε προσευχή για την κατάσταση τη σημερινή. Να μη μιλάμε καθόλου. μόνο τα αναγκαία, τα επαγγελματικά να λέμε. Να γονατίσουμε, να προσευχηθούμε, να κάνουμε κομποσχοίνι. να δείτε, θαύμα θα γίνει, αδελφοί μου…
*Να σηκώνεται το πρωί ο πιστός, να γονατίζει και να λέει: «Κύριε φύλαξέ με από την περιέργεια και την αργολογία. Θέλω να είμαι οικοδομητικός, και για τον εαυτόν μου και για τους άλλους.
Να οικοδομούμαι και να οικοδομώ. Με την εμφάνισή μου, με τα λόγια μου, με την προβολή μου, με τη γλώσσα μου να οικοδομούμαι και να οικοδομώ τους άλλους». Πόσο ωραίο θα ήταν! Τί κοινωνία θα είχαμε, τί Εκκλησία θα είχαμε!
*Οι ιερείς είναι ταχυδρόμοι του ουρανού. Εμείς τί κάνουμε; Όταν ο ταχυδρόμος φέρνει το γράμμα, βλέπουμε τον ταχυδρόμο ή το γράμμα; Ο ιερέας είναι φωτιά που καίει.
*«Εν όλη ψυχή σου ευλαβού τον Κύριον και τους ιερείς αυτού θαύμαζε» (Σοφ. Σειρ. ζ’, 29). Όποιος δεν ευλαβείται με όλην την δύναμιν του είναι του τον Κύριον και δεν είναι υποτεταγμένος στους ιερείς, δεν έχει την χάριν του Θεού και επομένως είναι μακριά από την Εκκλησίαν του Χριστού.
*****
*Ο εγωισμός σαν την μπουλντόζα γκρεμίζει όλες τις αρετές.
Να απουσιάζει η αντωνυμία «εγώ». Τις αρετές μας θα εκτιμήσει ο Θεός και όχι τις ικανότητες.
*Είναι έκδηλος η Χάρις του Θεού στους ταπεινούς ανθρώπους. Το βλέπουμε σε κληρικούς και λαϊκούς.
*Είναι άριστο να έχουμε τη συναίσθηση ότι είμαστε μηδέν. Διαφορετικά, αν πιστεύουμε ότι έχουμε αρετή έστω και λίγη, φουσκώνουμε από εγωισμό.
*Εκδήλωση του εγωισμού είναι η πολυλογία, αλλά και η σιωπή πολλές φορές. Να πετύχει κανείς το μέτρο. Να μιλάει όταν πρέπει. Να είναι ευχάριστος. Να λέει τα οικοδομητικά, τα άγια. Να λέει κάθε μέρα και λιγότερα. Να θεωρεί τον εαυτό του χειρότερο από όλους. Να μη λέει «μου φταίει ο ένας, μου φταίει ο άλλος». Ο ολιγόλογος προκόπτει σε σύνεση και διάκριση.
*«Μετανοείτε. ήγγικε γαρ…»
Το πρώτο κήρυγμα του Κυρίου… Όχι απλώς δάκρυα στο εξομολογητήριο, όχι απλώς κατάθεση και ομολογία. Μετάνοια. αλλαγή ζωής. Να καταθέσουμε το ξίφος του εγωισμού. Μαστίζει ο εγωισμός την κοινωνία, τις οικογένειες. Καρκίνος ο επάρατος εγωισμός. Και εμείς οι μοναχοί, οι μοναχές κι εσείς οι λαϊκοί, όλοι να αλλάξουμε ζωή, να πολεμήσουμε τον εγωισμό.
*Έχει δύναμη η Χάρις του Θεού, έχει πολύ μεγάλη δύναμη. Και αν βλέπουμε τον εαυτό μας αμετάβλητο σε μερικά σημεία, αυτό πρέπει πολύ να το προσέξουμε, γιατί ίσως εμείς να μην ανοίγουμε την πόρτα της ψυχής μας με τη μετάνοια τη σωστή, με τη δυνατή μετάνοια.
*Εάν βλέπουμε και παρατηρούμε στον εαυτό μας στασιμότητα, αυτή είναι η αιτία: Στυλωνόμαστε στο εγωιστικό σκαπάνι του εαυτού μας και δος του βάλλουμε κατά των άλλων. Υπαγορεύει ο εγωιστικός λογισμός και λαλεί το στόμα, λαλεί η γλώσσα άπρεπα και ανόητα και ανύπαρκτα πράγματα.
*Πάντα στον αγώνα μας. Να μην απαιτούμε από τους άλλους. Αλλά να κοιτάμε εμείς πώς θα προσφέρουμε τον εαυτό μας στους άλλους.
*Όποιος δεν παραπονείται και δεν έχει απαιτήσεις, έχει τη Χάρη του Θεού.
*Τί ωραίο πράγμα είναι να μην κάνει ο άνθρωπος κανένα παράπονο! Μόνο για τον εαυτό του να κάνει παράπονο και ποτέ για τον άλλο. Η επιτυχία εκεί βρίσκεται. Να στέκεται, να βλέπει και να ελέγχει τον εαυτό του. Να παρατηρεί και να αηδιάζει τον εαυτό του. Εκεί είναι ο Θεός. Εκεί είναι ο Χριστός, η ειρήνη, η γαλήνη, τα πάντα.
Γι’ αυτό, «στώμεν καλώς». Να βάλουμε φράγμα, δυνατό φράγμα. Διότι νοθεύει ο λογισμός ολόκληρο τον εαυτό μας, νοθεύει τη ζωή μας. Τη νοθεύει και την αχρηστεύει. Συμφέρει; Δεν συμφέρει.
Άμα με τον Θεό κουβεντιάζουμε φεύγουν οι λογισμοί.
*Ακόμη κι όταν αδικούμαστε να μην παραπονούμαστε. Ευκαιρία είναι.
*Και να μας πουν μια κουβέντα να μη σταθούμε. Ο Κύριος καρφώθηκε πάνω στο Σταυρό. Κι όμως «εσιώπα». Εμείς γιατί διαμαρτυρόμαστε; Άλλωστε «μακάριοί εστε όταν ονειδίσωσιν υμάς».
*Και να αδικείται ακόμα ο πνευματικός άνθρωπος δεν βλάπτεται, όταν δεν μιλάει. Βλέπει τον εαυτόν του καλύτερα, ευχαριστεί τον Θεόν και κοιτάζει μήπως κάποια αδυναμία κρύβεται μέσα του και του κάνει ζημιά στην πνευματική του πορεία.
*Η αδικία πάντοτε χωρίζει εκείνους που αδικούν από τον δίκαιο Θεό και τους οδηγεί στη χρεωκοπία… Αδικημένοι να είμαστε, για να έχουμε μισθό από τον Θεό.
*Το ωραιότερο και αγιώτερο δώρο του Θεού είναι ο χρόνος της ζωής του ανθρώπου.
*Όταν ταξιδεύουμε, ετοιμάζουμε τις αποσκευές μας. Και αποτελούν βάρος. Οι πνευματικές αποσκευές δεν αποτελούν βάρος. Όσο πιο πολλές είναι, τόσο πιο ανάλαφρο κάνουν τον άνθρωπο. Πούπουλο τον κάνουν. Η αισιοδοξία, η γαλήνη, η αγάπη, η ταπείνωσις… είναι αποσκευές της ψυχής. Όταν υπάρχουν αυτές δεν χωράει ζηλοτυπία, πάθος, μίσος …
*Αν έχουμε κατά νουν το φέρετρο, τότε τίποτα δεν θα θεωρούμε δικό μας, παρά μόνο το βαλιτσάκι με τα σάβανα, αυτά και μόνο μας ανήκουν τίποτε άλλο.
*Ζωή αγία, καθαρή, αγγελική για τον Ουρανό και την αιωνιότητα. Να το σκεπτόταν αυτό ο άνθρωπος! Χίλια χρόνια κι από την αρχή χίλια χρόνια και πάλι απ’ την αρχή. Μια αρρώστια, μια δοκιμασία, μια κακουχία κάποτε περνάει. Η Αιωνιότητα όμως!… Ο Θεός να φυλάξει και τον πλέον αδύνατον… Αιωνιότης ατέρμονη. Να μας διακατέχει το πνεύμα της αιωνιότητος…
*Να δώσει ο Θεός να βρεθούμε μέσα από την πόρτα του Παραδείσου. Όχι απ’ έξω. Και πολλές φορές από την πόρτα του Παραδείσου θα αηδιάζουμε όποιο γήινο ελάττωμα και αδυναμία μας παρέσυρε. Θα λέμε πόσο ανόητος ήμουνα.
*Θέλουμε δε θέλουμε σπέρνουμε στον εαυτό μας. Θέλουμε δε θέλουμε θα παρουσιάσουμε τη σπορά εκεί επάνω. Με αμέλεια, με πείσμα, με λογισμούς, με προσπάθεια προσφέρουμε τον εαυτό μας; Κινηματογραφική ταινία θα είναι η ζωή μας στη μέλλουσα κρίση. Να μας φωτίσει ο Θεός να σπέρνουμε εν Πνεύματι.
Λοιπόν, θέλει δε θέλει ο άνθρωπος σπέρνει. πώς θα υπακούσει, πώς θα κοιτάξει, πώς θα απαντήσει, πώς θα εκφραστεί… Τί ωραίο πράγμα να καταλήξει ο άνθρωπος με καθαρή σπορά, καθαρό χωράφι και καθαρή οικοδομή για την αιωνιότητα! Πόση θα είναι η χαρά!…
Δεν μπορεί να συλλάβει η σκέψη μας τί κάνουν οι Άγιοι για μας που ζούμε εδώ, στην κοιλάδα του κλαυθμώνος. Τί δεήσεις και τί προσευχές κάνουν οι Άγιοι για μας εδώ. Διότι περπάτησαν εδώ που περπατάμε και εμείς, και συνάντησαν δυσκολίες, πειρασμούς και εμπόδια, που κι εμείς συναντάμε. Να καταφεύγουμε πάντα στους Αγίους και να ζητάμε έλεος, τις προσευχές και τις ικεσίες τους.
Είδατε οι φίλαθλοι με πόσο πάθος παρακολουθούν τους δικούς τους αθλητάς που αγωνίζονται στο στάδιο; Λοιπόν, σκεφτόμαστε κι εμείς ότι πάνω από τον Ουρανό παρακολουθούν οι Άγιοι τον αγώνα μας εδώ στη γη και προσεύχονται; Και πόση χαρά δοκιμάζουν όταν νικάμε.
Αποφθέγματα και νουθεσίες π. Ευσεβίου Γιαννακάκη